Rơ le nhiệt là gì? Cấu tạo, nguyên lý hoạt động của nó ra sao? Rơ le nhiệt được dùng cho mục đích gì? Các loại Rơ le nhiệt trên thị trường hiện nay và cách chọn Rơ le tốt nhất? Tất cả những kiến thức này sẽ được chia sẻ chi tiết với kiến thức trong bài viết này đó nhé!
1. Giải thích Rơ le nhiệt là gì?
Rơ le nhiệt còn có tên gọi khác là Relay, nó là một bộ dùng để bảo vệ các mạch điện và các thiết bị điện không bị hỏng khi dòng điện tăng lên đột ngột hoặc quá tải. Hiện nay, Rơ le được sử dụng dòng điện xoay chiều với công suất đạt lên 500V, tần số là 50Hz. Tuy nhiên thì có những loại 440V và 150A dùng cho dòng điện 1 chiều.
Để giúp các bạn hiểu rõ hơn về Rơ le nhiệt, cùng tìm hiểu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của nó với những thông tin được chia sẻ trong phần tiếp theo của bài viết này nhé!
2. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của Rơ le nhiệt là gì?
2.1. Cấu tạo
Một Rơ le nhiệt chuẩn hiện nay sẽ có cấu tạo bao gồm các bộ phận chính như sau: Đòn bẩy, tiếp điểm thường đóng ký hiệu là NC, tiếp điểm thường mở ký hiệu là NO, dây đốt nóng, vít chỉnh dòng điện tác động, cần gạt, thanh lưỡng kim và nút phục hồi hay còn gọi là reset.
Trong công nghiệp thì Rơ le nhiệt thường được đưa vào để tiến hành lắp đặt chung với khởi động từ - Contactor. Đặc biệt trong cấu tạo của Rơ le nhiệt cần chú ý đến tiếp điểm đóng và mở. Cụ thể:
- Tiếp điểm đóng NC: Trong trường hợp dòng điện quá tải, tiếp điểm NC sẽ mở và bộ phận này thường được mắc tiếp nối với mạch điều khiển hay cuộn hút Contactor.
- Tiếp điểm mở NO: Trong trường hợp dòng điện quá tải, tiếp điểm NO sẽ đóng và nó thường được dùng để kết nối với đèn hoặc với còi báo động để thông báo cho người dùng khi có sự cố xảy ra.
2.2. Nguyên lý hoạt động
Khi dòng điện rơi vào trường hợp bị quá tải hoặc thiết bị điện hoạt động liên tục sẽ sinh ra một lượng nhiệt rất lớn, nhiệt lượng này sẽ tác động lên thanh kim loại Rơ le sẽ khiến nó xuất hiện hiện tượng bị giãn nở. Quá trình này sẽ làm đoạn mạch bị hở ra và đồng thời điện sẽ được ngắt.
Khi dòng điện đột ngột có sự thay đổi, nhiệt độ thay đổi của dòng điện sẽ trực tiếp tác động lên thanh kim loại và khiến nó bị uốn công. Độ cong của thanh kim loại sẽ phụ thuộc bởi 2 yếu tố đó là độ dày mỏng và độ dài của thành.
Trong các thành phần để cấu tạo nên một Rơ le nhiệt hoàn chỉnh thì miếng kim loại đóng vai trò vô cùng quan trọng để thiết bị này hoạt động một cách hiệu quả. Miếng kim loại trong thành phần của Rơ le nhiệt được làm từ chất đồng thau, sau đó ghép chúng lại thành 2 miễn kim loại sử dụng với chỉ số giãn nở khác nhau.
Theo nguyên tắc hoạt động thì thanh kim loại có hệ số giãn nở ít hơn thường dùng invar theo tỉ lệ 36% Ni với 64% Fe. Còn thanh kim loại thứ hai có chỉ số giãn nở lớn hơn thanh kim loại này khoảng 20 lần invar.
3. Tác dụng của Rơ le nhiệt như thế nào?
Rơ le nhiệt có tác dụng như thế nào? Cụ thể các tác dụng mà nó mang đến cho người gồm có:
- Thứ nhất, chế tạo để làm ra các thiết bị với tính năng tự động ngắt điện khi vượt mức nhiệt cho phép như tủ lạnh, máy bơm nước, bình nóng lạnh, nồi cơm điện hay bàn là.
- Thứ hai, Rơ le nhiệt giúp cách ly các mạch điện quá tải hoặc mạch được cấp dòng điện AC ra khỏi mạch điện DC.
- Thứ ba, Rơ le nhiệt giúp chuyển đổi mạch nhiều dòng điện hoặc điện áp sang các tải khác nhau bởi nó sử dụng một tín hiệu điều khiển cực hiệu quả.
- Thứ tư, giúp giám sát đối với toàn bộ hệ thống thiết bị điện công nghiệp. Không những vậy nó sẽ tự động ngắt điện khi bất ngờ có sự cố xảy ra.
- Thứ năm, Rơ le nhiệt thường được đưa vào để tích hợp trên các thiết bị như bình nước nóng, lò nướng, tủ lạnh, máy bơm nước, bình thủy điện, tủ lạnh, bàn là hơi nước, máy xay sinh tốt,... Việc tích hợp này giúp bảo vệ động cơ khi chúng hoạt động quá tải một cách hiệu quả.
4. Một số loại Rơ le nhiệt phổ biến hiện nay
Rơ le là một thiết bị hiện nay được phân thành nhiều nhóm khác nhau, tùy từng tiêu chí và có sự phân loại như sau:
- Phân loại dựa vào kết cấu của Rơ le nhiệt được phân loại thành Rơ le hở và Rơ le kín.
- Phân loại theo yêu cầu sử dụng thì được chia thành Rơ le nhiệt một cực và Rơ le nhiệt 2 cực.
- Phân loại dựa vào phương thức đốt nóng gồm: Rơ le đốt nóng gián tiếp, Rơ le đốt nóng trực tiếp và Rơ le đốt nóng hỗn hợp.
Ngoài ra thì Rơ le nhiệt còn được phân loại thành Rơ le nhiệt 3 pha và Rơ le 1 pha. Dưới đây là một số loại Rơ le phổ biến trên thị trường hiện nay.
4.1. Rơ le nhiệt 1 pha
Rơ le nhiệt loại 1 pha được dùng cho dòng điện có động cơ 220V. Các thiết bị điện trong gia đình của chúng ta hiện nay hầu hết đều sử dụng loại Rơ le nhiệt 1 pha này. Các thiết bị lắp đặt Rơ le nhiệt giúp giám sát mọi quá trình khi nó vận hành và hoạt động, thông qua đó ngăn chặn được các rủi ro có thể xảy ra khi có sự cố cháy động cơ hoặc dòng điện quá tải.
4.2. Rơ le nhiệt 3 pha
Rơ le nhiệt loại 3 pha được dùng với những thiết bị điện loại 3 pha với công suất hoạt động từ 3KW, 4KW, 5KW. Thường thì các thiết bị có công suất lớn như vậy được dùng trong ngành công nghiệp.
Khi có sự cố bất ngờ xảy ra, Rơ le nhiệt có nhiệm vụ là tác nguồn điện lực đó ra khỏi động cơ của thiết bị điện, nhờ vậy mà tránh được những sự cố hư hỏng ngoài ý muốn đó nhé!
4.3. Rơ le nhiệt nồi cơm điện
Thiết bị Rơ le nhiệt nồi cơm điện có công dụng trong việc ngắt dòng điện khi nhận thấy được dấu hiệu quả sự quá tải dòng điện. Loại Rơ le nhiệt này hoạt động dựa vào nguyên lý giãn nở của các thanh kim loại trong quá trình hoạt động bị đốt nóng.
Loại Rơ le nhiệt này được thiết kế với hình tròn nhỏ, trong nồi cơm điện thì nó được gắn vào giữa của mâm nhiệt và mặt dưới của Rơ le sẽ được thiết kế gắn với lò xo. Khi nhiệt độ đạt đỉnh mức giới hạn, tức là đến thời điểm cơm chính, cảm biến trong Rơ le nhiệt sẽ tự động ngắt theo chế độ nấu cơm để đảm bảo dòng điện an toàn, cơm ngon mà không bị cháy.
4.4. Rơ le nhiệt máy bơm nước
Rơ le nhiệt máy bơm nước có tác dụng chính để bảo vệ máy bơm trong quá trình hoạt động xuất hiện hiện tượng quá tải. Bơm hoạt động liên tục, trong trường hợp không có nước, máy sẽ nóng lên đồng thời Rơ le nhiệt bắt đầu giãn nở và ngắt điện với máy. Đây là một cách để bảo vệ máy bảo hoạt động bền và không bị chập cháy đó nhé!
4.5. Rơ le nhiệt bàn là
Rơ le nhiệt được ứng dụng trong bàn là với nguyên lý hoạt động là khi nhiệt độ tăng, băng kép sẽ cong khiến mạch điện bị ngắt, nhiệt độ giảm xuống thì băng kép sẽ thẳng ra nối lại mạch điện đốt nóng bàn là lên. Điều này khiến cho nhiệt độ của bàn là luôn trong phạm vi cho phép để sử dụng an toàn và dài lâu.
Khi bạn muốn tăng hay giảm nhiệt độ của bàn là thì có bộ phận điều chỉnh để tùy chỉnh nhiệt độ theo ý dùng của bạn đó nhé!
4.6. Rơ le nhiệt bình nóng lạnh
Rơ le nhiệt bình nóng lạnh là một ứng dụng rất phổ biến hiện nay. Nó được dùng để giúp nước trong bình không vượt quá mức nhiệt độ giới hạn cho phép theo thiết kế của nhà sản xuất.
Hiển đơn giản thì khi nhiệt độ quá cao, Rơ le nhiệt sẽ được kích hoạt để ngắt điện tới các sợi đốt trong máy và ngược lại, khi nhiệt độ giảm thì Rơ le nhiệt sẽ kích hoạt đốt nóng sợi dây.
Rơ le nhiệt bình nóng nóng là thiết bị cũng tương tự với nguyên lý hoạt động của bàn là. Thông qua vít điều chỉnh được nhà sản xuất thiết kế, các bạn cũng có thể tăng giảm nhiệt độ theo ý muốn.
5. Bí quyết để giúp bạn chọn Rơ le nhiệt tốt nhất
Để chọn Rơ le nhiệt phù hợp và tốt nhất cho thiết bị điện của gia đình, các bạn cần có bí quyết để chọn. Sau đây là một số lưu ý khi chọn Rơ le nhiệt bạn cần bỏ túi:
- Thứ nhất, chọn Rơ le nhiệt theo thông số của dòng làm việc và dòng sản phẩm mà bạn đùng.
- Thứ hai, các bạn nên chọn Rơ le nhiệt có ngưỡng điều chỉnh tương ứng với dải hoạt động của động cơ trong thiết bị hoặc mức chênh lệch 10% so với chỉ số ban đầu mà thôi. Bạn nên chọn loại Rơ le nhiệt có ngưỡng điều chỉnh thấp nhất và nên thấp hơn khoảng giữa trong dải hoạt động của động cơ trong thiết bị điện nhé!
- Thứ ba, các bạn nên chọn các loại Rơ le nhiệt có chân cắm thẳng vào Contactor. Điều này cũng khiến các bạn cần để ý để chọn đúng loại Rơ le nhiệt phù hợp với từng Contactor để đảm bảo sự tương thích.
- Thứ tư, bạn có thể chọn các dòng Rơ le nhiệt cao cấp bởi nó thường tích hợp các chức năng bảo vệ trong trường hợp mất pha. Tuy nhiên, trên thị trường hiện nay loại Rơ le này chưa thông dụng và thường được thiết kế riêng cho một số thiết bị điện cao cấp.
- Thứ năm, chọn Rơ le nhiệt với các hãng nổi tiếng để đảm bảo về chất lượng của sản phẩm. Một số hãng phổ biến tại thị trường Việt Nam hiện nay như: Rơ le nhiệt Schneider của Pháp, Rơ le nhiệt Mitsubishi của Nhật Bản và Rơ le nhiệt LS của Hàn Quốc.
Tóm lại, Rơ le nhiệt là gì? Nó chính là một thiết bị đóng, ngắt mạch khi dòng điện quá tải. Không chỉ vậy, với những thông tin hữu ích ở trên, các bạn còn nắm rõ về cấu tạo, nguyên lý hoạt động, tác dụng và các loại Rơ le nhiệt phổ biến trên thị trường hiện nay. Bí quyết chọn Rơ le được chia sẻ ở phần cuối cũng sẽ giúp các bạn có được cách để mua Rơ le nhiệt chuẩn, phù hợp và tốt nhất đó nhé!
Chúc bạn thành đạt trong công việc và hạnh phúc trong cuộc sống !
Hotline / Zalo: 0903 666 014
Website: https://uniduc.com/vi
-------------////--------------------------------------------////------------
HUMANOID ROBOT CỦA CÔNG TY UNIDUC SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN.