Trong kỹ thuật hàn không thể không nhắc đến liên kết góc chữ T. Đây là một liên kết quan trọng và được sử dụng khá phổ biến. Vậy bạn đã biết gì về liên kết này? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm ở bài viết dưới đây nhé!
1. Tìm hiểu về liên kết góc chữ T
Liên kết góc chữ T hay còn gọi là hàn mối hàn chữ T. Mối hàn này thường có nhiều khuyết điểm như: Hàn không ngấu, hàn cháy cạnh, hàn một cạnh,… Để khắc phục được hiện tượng này ngoài việc lựa chọn chế độ hàn phù hợp thì còn phải căn cứ và chiều dày của hai tấm để điều chỉnh góc độ que hàn sao cho phù hợp nhất.
Tấm vách có chiều dày s = (4/12)mm tiến hành vát mép một phía. Nếu như s >12mm, vát mép của hai phía và tiến hành hàn nhiều lớp, góc độ của que hàn thay đổi theo từng lớp hàn khác nhau.
Để giảm được những khuyết tật sinh ta khi hàn và nâng cao được năng suất ở quá trình hàn, nếu như vật hàn xoay được thì nên xoay về vị trí hàn để tiếp tục hàn.
Que hàn sẽ đi thẳng hoặc dao động zích zắc, bán nguyệt với biên độ nhỏ và hồ quang ngắn. Có thể nói, với mối hàn T này có thể chịu được tải trọng va đập tốt nên khi chế tạo kết cấu người ta sẽ dùng những kiểu liên kết này.
2. Phân biệt liên kết góc chữ T với những kiểu liên kết khác
Để hiểu rõ hơn về kỹ thuật hàn các vị trí khác nhau, dễ dàng phân biệt liên kết chữ T với những kiểu khác, bạn cần phải tìm hiểu thêm về: Hàn bằng giáp mối không vát cạnh, giáp mối có vát cạnh, mối hàn chồng, hàn có chiều dài lớn, hàn đứng, hàn ngang, hàn trần, hàn nối vòng. Cụ thể từng kỹ thuật hàn như sau:
2.1. Hàn bằng giáp mối không vát cạnh
Hàn kiểu này tương đối thuận lợn và dễ thao tác, hình thành các mối hàn tốt, chất lượng các mối hàn cũng được đảm bảo. Đặc biệt năng suất của loại hàn này cũng rất cao vì nó có thể thực hiện với những que có đường kính lớn và cường độ dòng điện hàn lớn.
Chi tiết có chiều dày s< 6mm thì sẽ không phải vát cạnh
S = (1/2)mm: gấp mép
S = (3/5)mm: que hàn có khả năng không dao động hoặc có thể sử dụng kiểu dao động zích zắc hay là bán nguyệt.
2.2. Hàn bằng giáp mối có vát cạnh
Khi vật hàn có s > 6mm, khi hàn sẽ phải vát vào mép và mối hàn hoàn thiện sau nhiều lớp hàn khác nhau.
S = (6/8) mm, sẽ vát mép chữ V
S = (8/12) mm, sẽ vát mép chữ X hoặc K
S > 12mm sẽ vát mép chữ U
Khi thực hiện hàn lớn 1 thường sẽ dùng que có đường kính d < 4mm (thông thường que hàn không có dao động ngang, lớp 2 trở đi cùng qua sẽ có đường kính lớn hơn hoặc băng 4 mm).
2.3. Hàn mối hàn chồng
Có thể nói loại liên kết hàn này không tốn quá nhiều công sức chuẩn bị, thế nhưng tốn nhiều kim loại. Chính vì thế mà nó sẽ được dùng nhiều trong việc sửa chữa các thiết bị cũ và ít dùng trong việc chế tạo kết cấu mới. Các thao tác thực hiện mối hàn này gần giống với mối hàn góc chữ T.
2.4. Hàn mối hàn có chiều dài lớn
Đối với những mối hàn có chiều dài L < 500mm thì sẽ phải hàn từ đầu này sang đầu kia. Mối hàn có L = (500/1000)mm thì sẽ phải hàn từ giữa rồi ra hai phía đầu. (Lưu ý, bạn không được hàn từ đầu vào chính giữa, vì như vậy sẽ gây tập trung ứng suất).
Mối hàn có L > 1000mm sẽ phải dùng phương pháp phân đoạn nghịch để hàn. Mỗi một đoạn hàn sẽ dài từ 150 đến 250mm. Hướng hàn lúc này sẽ ngược với hướng hàn chung.
Đối với các chi tiết có chiều dày lớn, các mối hàn sẽ phải tiến hành hàn trên nhiều lớp khác nhau. Phải hàn hoàn thiện từng khúc một theo kiểu phân đoạn bậc thang hoặc là phân đoạn hạ dốc.
2.5. Hàn đứng
Thông thường hàn đứng sẽ khá khó và kim loại lỏng mà dưới tác dụng của trọng lực sẽ có xu hướng rơi xuống bên dưới.
Hàn đứng có hai kiểu là hàn từ trên xuống (hàn rơi) và hàn từ dưới đi lên (hàn leo). Một khi hàn từ trên xuống thì các kim loại lỏng sẽ bị chảy xuống dưới. Độ dấu của nó kém nên chỉ dùng trong hàn vật mỏng. Còn việc hàn từ dưới đi lên, điều kiện truyền nhiệt sẽ tốt hơn, vì thế mà sẽ dùng hàn trong các vật dày.
Để có thể tạo điều kiện tốt cho việc tạo thành mối hàn, khi hàn đứng bạn có thể sử dụng một số phương pháp như sau:
- Hãy duy trì chiều dài của hồ quang ngắn để nhằm rút ngắn các khoảng cách giọt kim loại lỏng vào trong vũng hàn.
- Sử dụng các que hàn nhỏ hơn hoặc bằng 4mm và ih giảm so với việc hàn bằng từ (10-15%) để làm giảm thể tích của vũng hàn đi.
- Tùy thuộc vào các dạng liên kết hàn mà cần chọn cách đưa que hàn sao cho thích hợp. Đặc biệt, về biên độ ngang của que hàn không được quá lớn, nó nằm trong khoảng (1,5/2)d.
2.6. Hàn ngang
Trên thực tế thì việc hàn ngang sẽ khó hơn so với hàn đứng bởi kim loại lỏng chảy xuống dưới. Chính vì điều này mà thông thường, người thợ hàn phải có tay nghề tương đối cao. Trong lúc hàn, tùy thuộc vào liên kết hàn mà que hàn có thể sẽ dao động ngang hoặc dao động bán nguyệt, vòng tròn có thể lệch với phạm vi hẹp và hồ quang sẽ luôn ngắn. Lúc này, cường độ dòng điện cũng giảm so với hàn bằng từ 13 – 20%.
Khi thực hiện hàn các vật dày, bạn chỉ cần vát mép tấm trên hoặc vát mép hai tấm trên vát góc 40 độ, tấm dưới vát 20 độ. Để trong khi thực hiện hàn thì mép của tấm dưới đỡ kim loại lỏng không chảy xệ xuống bên dưới.
2.7. Hàn trần
Có thể bạn chưa biết, hàn trần là một vị trí khó thực hiện nhất trong các vị trí hàn, dưới tác dụng của trọng lực, các kim loại lỏng dễ chảy ra ngoài vũng hàn, điều này làm cho các mối hàn khó có thể hình thành. Chính vì thế mà cần dùng que hàn có đường kính d < 4mm cùng lớp thuốc bọc dày và thuốc bọc nóng chảy chậm hơn lõi để hình thành nhiều phễu đỡ kim loại lỏng.
Khi thực hiện hàn cần duy trì hồ quang ngắn và ih giảm từ 15-20% so với hàn bằng. Bên cạnh đó, cường độ dòng điện cũng cần chọn thích hợp, không nên nhỏ quá. Nếu như nhỏ quá sẽ không đạt được độ sâu của nóng chảy tốt mà còn khiến cho hồ quang cháy không được ổn định.
2.8. Hàn nối vòng
Một khi chế tạo lối hơi, bình chứa có hình trụ, hàn các ống,… sẽ phải hàn các mối hàn vòng. Thông thường, các mối hàn vòng sẽ yêu cầu khá cao nên với chi tiết chiều dày s nhỏ hơn hoặc bằng 12mm. Hàn nhiều lớp khác nhau để kim loại mối hàn được tinh luyện và có chất lượng tốt nhất.
Hàn mối hàn vòng, bạn có thể thực hiện theo những cách như sau:
- Chi tiết quay: Như vậy, việc hàn sẽ thuận lợi hơn khá nhiều, các mối hàn hình thành tốt hơn (mối hàn ở các vị trí hàn bằng).
- Chi tiết đứng yên, yêu cầu tay nghề người thực hiện cao bởi vì các mối hàn sẽ được thực hiện ở hầu hết các vị trí trong không gian. Khi hàn sẽ phải hàn 2 nửa ốp với nhau.
Khi chi tiết có chiều dày lớn, vát mép chữ V, góc vát mép 60 độ sẽ hàn lớp lót để kim loại không chảy vào bên trong, sau đó cần tiến hành hàn các lớp sau.
3. Các biện pháp nâng cao năng suất trong khi hàn
3.1. Nên giảm thời gian để hình thành các mối hàn
Bạn nên biết công thức tính thời gian hình thành mối hàn như sau:
Th = T0 + Tp
Trong đó, T0 à thời gian cháy còn Tp là thời gian phụ (ví dụ: thay que, chỉnh dòng,…)
Cần phải giảm thời gian hàn bằng việc giảm thời gian phụ. Chính vì thế mà phải có tổ chức sản xuất thật tốt, có đầy đủ các trang thiết bị và đồ bảo hộ lao động nhằm tạo điều kiện tốt cho người hàn hoàn thành công việc.
3.2. Tiến hành hàn bằng điện cực tỳ
Trong khi hàn bạn nên sử dụng que hàn có thuốc bọc dày hoặc là que hàn đặc biệt dày (D/d >= 1,5). Trong khi hàn thì hồ quang cháy trong phễu thuốc bọc nên giảm đi sự mất mát kim loại do bắn tóe ra.
3.3. Hàn bằng bó que hàn
Thực tế, khi hàn bằng bó que hàn chính là gộp 2, 3 hoặc là 4 que hàn với nhau trong lúc hàn. Cần phải hàn đính chúng ở chỗ kẹp vào kìm hàn. Lúc này nó cho phép tăng ih lên tương đối nhiều, năng suất hàn cũng cao hơn khi thực hiện hàn bình thường khoảng 30%.
3.4. Thực hiện hàn bằng hồ quang 3 pha
Bạn cần dùng que hàn có thuốc bọc hai lõi que. Trong khi hàn thì hồ quang sẽ cháy đồng thời năng suất hàn cũng được tăng lên từ 2 đến 2,5 lần. Giúp bạn tiết kiệm từ 20 đến 25% năng lượng sử dụng điện. Thế nhưng, việc chế tạo ra que hàn lại tương đối khó khăn và chỉ phù hợp với vị trí hàn sấp.
3.5. Dùng máy hàn điện
Một yêu cầu chung với nguồn điện hàn hồ quang tay, nó cho biết đặc điểm nguồn điện hàn hồ quang tay như thế nào? Nguồn điện này phải thỏa mãn được một số yêu cầu như sau:
- Điện thế không tải của máy sẽ cao hơn điện thế khi làm công việc, đặc biệt nó cũng không ra nguy hiểm khi thực hiện.
- Một khi hàn thường xảy ra hiện tượng ngắn mạch. Trong thời gian này, cường độ dòng điện sẽ cực kỳ lớn. Đặc biệt, dòng điện lớn sẽ làm cho que nóng chảy nhanh hơn và vật hàn cũng sẽ phá hỏng máy. Chính vì thế mà trong quá trình hàn lđ sẽ không được phép quá lớn. Thông thường chỉ cho phép iđ = (1,3 – 1,4)ih
- Với máy hàn hồ quang tay phải sẽ có đường đặc tính ngoài dốc, có nghĩa là I tăng thì u giảm và ngược lại.
Như vậy, với bài viết trên đây bạn đã cùng chúng tôi tìm hiểu xong về liên kết góc chữ T và những thông tin liên quan. Rất hy vọng bài viết này sẽ hữu ích với bạn.
Chúc bạn thành đạt trong công việc và hạnh phúc trong cuộc sống !
Hotline / Zalo: 0903 666 014
Website: https://uniduc.com/vi
-------------////--------------------------------------------////------------
HUMANOID ROBOT CỦA CÔNG TY UNIDUC SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN.